İzmir’de jeoloji öğretimi, ilk kez, 1955 yılında açılmış olan Ege Üniversitesi’ne bağlı Ziraat Fakültesi’nde 1958 yılında Doç. Dr. Recep Egemen tarafından Genel Jeoloji dersleri verilerek başlamıştır.
İlk Jeoloji derslerinin verildiği Ziraat Fakültesi’nin Bornova Tarım Okulu’na ait binalar.
Doç.Dr. Recep Egemen |
İlk jeoloji dersleri verilen Ziraat Fakültesi. |
Daha sonra 1961 yılında Ege Üniversitesi bünyesinde Fen Fakültesi açılmıştır. Fen Fakültesi içinde kurulan Jeoloji Kürsüsü’nde “Tabii Bilimler Programı” kapsamında Temel ve Uygulamalı Jeoloji dersleri verilmiştir. Jeoloji Kürsüsü’nün kurulmasıyla birlikte Ege Bölgesi’nde jeolojik araştırmalara da başlanmıştır.
EÜ Fen Fakültesi Dekanlığı |
Jeoloji Kürsüsü’nün konumlandığı ve daha sonraları yıllarca Jeoloji Mühendisliği Bölümü’ne de hizmet eden EÜ Fen Fakültesi E-Blok binası. |
Doç. Egemen’in bir trafik kazasında yitirilmesinden sonra, 1964 yılında Almanya’dan emekli Prof. R. Brinkmann İzmir’e davet edilmiştir. Jeoloji kürsüsünün ilköğretim elemanları M. Oğuz, E. Başarır, B. Sözeri ve Dr. A. Can olmuştur.
Araştırma bölgeleri olarak yakın çevredeki Karaburun Yarımadası ve Menderes Masifi seçilir. Menderes Masifi’ndeki çalışmalarda 1964’de Fullbright bursuylu İzmir’e gelmiş olan Prof. Scotford’un önemli katkıları olur. 1965-67 yılları arasında öğretim kadrosuna Dr. H. Bremer, Dr. E. İzdar, O. Kaya ve Dr. O.Ö. Dora katılırlar.
Prof.Dr. Roland Brinkmann |
Prof.Dr. David Scotford |
Prof.Dr. Erol İzdar |
Prof.Dr. Orhan Kaya |
Prof.Dr. O. Özcan Dora |
EÜ Fen Fakültesi Ek Pavyon II binasında (E-Blok) faaliyet gösteren Jeoloji Kürsüsü bünyesinde 2005 yılına kadar varlığını sürdüren küçük bir jeoloji müzesi de kurulmuştur.
Jeoloji müzesi
EÜ Fen Fakültesi E-Blok bitişiğinde 2005 yılına kadar Jeoloji Müzesi olarak kullanılan bina 1969 yılından sonra Fen Fakültesinde tek dallı “Jeoloji Lisans” eğitimine geçilmiştir. Lisans eğitiminin ilk yıllarında İ.T.Ü. den İ. Ketin, K. Erguvanlı, E. Yüzer, K. Ergin, N. Canıtez gibi hocalar büyük özverilerle İzmir’e gelip giderek derslere katılmışlar ve eğitimin kalitesinin daha baştan yüksek tutulmasının başlıca nedeni olmuşlardır. Birer yarıyıl sürelerle İzmir’e gelen P. Paulitsch, St. Dürr, G. Strübel gibi yabancı yerbilimciler, eğitim ve araştırmaya önemli katkılar koymuşlardır.
Prof. R. Brinkmann 1972’de İzmir’den ayrılmıştır. Bu sırada Jeoloji Kürsüsü öğretim elemanı, öğretim malzemesi ve araç-gereci açısından neredeyse tüm eksikliklerini tamamlamıştır. Kürsü, 1975 yılında öğretimde önemli bir atılım yapmış ve E.Ü. Mühendislik Fakültesinde yeni açılan Yerbilimleri Bölümü’nde ortaklaşa olarak “Jeoloji Mühendisi” ve “Jeofizik Mühendisi” öğretim ve eğitim programlarına geçmiştir. Bölüm 1977 yılında Doç. Dr. Erol Akyol’un katılımıyla, paleontoloji alanında da güçlenmiştir. Jeoloji ve Jeofizik programları, 1978 yılında kurulan ve dört yıl faaliyet gösteren Ege Üniversitesi’ne bağlı Yerbilimleri Fakültesi’nde son şekillerini almışlardır.
Prof.Dr. Erol Akyol |
EÜ Yerbilimleri Fakültesi, DEÜ Mühendislik Fakültesinin binası |
DEÜ Jeoloji Mühendisliği Bölümü kurulduğu 1982 yılından 2005 yılına kadar EÜ Bornova yerleşkesinde öğretime devam etmiş ve 2005 yılında Buca Tınaztepe’de bulunan yeni yerleşkeye taşınmıştır. Yer bilimlerinin iki kardeş bölümü, halen Buca-Tınaztepe’de aynı binada yerbilimlerinin güncel konularına dönük eğitim-öğretim vermektedirler ve araştırmalar yapmaktadırlar. İzmir’de Jeoloji ve Jeofizik Bölümleri, Prof. Brinkmann döneminden başlayarak gelenekselleşen yaygın arazi uygulamalarını, ders arazileri, Saha Jeolojisi Dersi ve Üniversitenin Payamlı-Ürkmez Tesislerinde jeolojik harita alımı stajı ve çeşitli jeofizik ölçümlerin yaptırıldığı uygulamalarla halen sürdürmektedir. “Jeoloji Mühendisliği Bölümü’nde standard laboratuarların yanında, yakın zamanda kurulmuş, radyometrik yaş tayinlerinde kullanılabilecek kalitede mineral ayıklanabilen modern bir kırma ve öğütme laboratuarı, kaya ve zeminlerin fizikomekanik özelliklerini belirlemeye yarayan bir zemin – kaya mekaniği laboratuarı ile parlatılmış ince kesitlerin sıvı ve gaz kapanımlarında her türlü soğutma ve ısıtma deneylerinin yapılabildiği modern bir mikroskopi laboratuarı bulunmaktadır. Bununla birlikte Jeofizik Bölümü önderliğinde İzmir ve çevresinin depremselliğini daha iyi algılayacak ve gerekli önlemleri almaya fırsatlar yaratabilecek sistemlerin kurulmasına çalışılmaktadır.
DEÜ Jeoloji ve Jeofizik Mühendislikleri bölümlerinin 2005 ten itibaren hizmet verdikleri, Buca Tınaztepe Yerleşkesinde bulunan binaları
DEÜ Jeoloji Mühendisliği bölümü 2003 yılından itibaren Aktif Eğitim ve Klasik Eğitim programları olmak üzere iki eğitim-öğretim programı uygulamıştır. Bölüm 2009-2010 öğretim döneminden itibaren tekrar sadece klasik eğitim programı uygulamak üzere planlama yapmıştır. 2011-2012 öğretim döneminde son aktif öğrencilerini mezun etmiştir.
KAYNAK
Dora, O. Ö., 2011. İzmir’de yerbilimlerinin tarihçesi. 64. Türkiye Jeoloji Kurultayı. s.337.
Kuruçeşme Mh., DEÜ Kaynaklar Yerleşkesi 207-F, 35390 Buca/İzmir, Türkiye
Tel: +90 232 301 73 00-01
Faks: +90 232 453 11 29
e-mail: jeoloji@deu.edu.tr